Bill Gates - đằng sau một ngai vàng (phần2)

NHỮNG BƯỚC ĐI ĐẦU TIÊN Gia đình Gates đi lễ ở nhà thờ thuộc giáo đoàn University Congregational Church của mục sư Dale Turner. Hằng năm, mục sư Turner đều có lời hứa sẽ đãi một bữa ăn tối tại nhà hàng Space Needle, cao gần 200m, ở Seattle, cho những em đang học lớp giáo lý của nhà thờ có thể thuộc lòng đoạn Bài giảng trên núi (Sermon on the mount). Người ưa sự thách thức 31 đứa trẻ khác tuy đọc được các chương 5, 6 và 7 của sách Matthew nhưng vẫn còn vấp váp, khi đến lượt Gates, cha Turner thật sự kinh ngạc khi cậu bé đọc thuộc làu làu và càng kinh ngạc hơn khi biết cậu đã học các đoạn này khi đang trên đường đi ra bãi biển cùng gia đình. Mục sư nói: “Chỉ cần tới nhà cậu bé ngày hôm ấy là tôi biết ngay rằng cậu bé này có điều gì đó rất đặc biệt. Tôi không thể tưởng tượng nổi là vì sao một đứa bé 11 tuổi lại có một trí tuệ như vậy. Qua các câu hỏi kiểm tra lại, tôi phát hiện cậu bé không chỉ thuộc lòng mà còn hiểu rất sâu sắc đoạn kinh thánh đó”. Nhưng mục sư Turner cũng phải thừa nhận rằng có lẽ Gates học thuộc đoạn kinh thánh này không phải vì đức tin mà chỉ vì ưa thích sự thách thức. Sau này Gates cũng nói: “Khi bước vào tuổi trưởng thành, cha mẹ tôi thường khuyến khích các con đọc sách thật nhiều và cổ vũ tính độc lập suy nghĩ của chúng tôi. Hai người thường kéo chúng tôi vào mọi cuộc thảo luận trong bất cứ đề tài nào, từ nội dung của một quyển sách nào đó cho đến các vấn đề về chính trị. Vào mùa hè, gia đình chúng tôi cùng một số gia đình khác thường đến nghỉ ở Hood Canal. Ở đấy chúng tôi thường hay chơi các trò chơi có tính cạnh tranh cao như chạy tiếp sức, ném trứng, cướp cờ. Đó là những thời gian luôn bổ ích và mang đến cho chúng tôi cảm giác rằng chúng tôi có thể đua tranh và thành công”. Câu lạc bộ Các bà mẹ của Trường Lakeside Các bậc cha mẹ nào còn nghi ngờ việc họ có thể tác động mạnh mẽ đến cách giáo dục con em mình thì nên nhớ đến hiệu quả tuyệt vời từ việc làm của Câu lạc bộ Các bà mẹ ở Trường Lakeside. Vào năm 1967, CLB này sử dụng số tiền thu được từ việc bán đồ cũ để lắp đặt một máy trạm đầu cuối thô sơ để con em mình có dịp tiếp xúc với những công nghệ mới lạ. (Nói rõ ra thì đó là chiếc máy nhập liệu ASR-33 Teletype, được nối với máy tính chủ General Electric Mark II đặt ở nơi khác. Để con em mình có thể làm việc trên chiếc máy trạm này, các bà mẹ phải trả phí thuê bao mỗi giờ để được phép truy cập vào máy chủ). Cha của Gates nói rằng cậu con trai học lớp 7 của ông nhanh chóng bị chiếc máy mê mẩn và không rời khỏi nó. Chẳng mấy chốc Gates và các bạn của cậu đã bỏ bê lớp học để cả ngày quanh quẩn tại trung tâm máy tính; đến năm lớp 8, Gates đã có thể kiếm tiền được từ công việc lập trình. Gần một chục học sinh của Trường Lakeside đã trở thành những người đi tiên phong trong lĩnh vực phần mềm vi tính, Bill Gates và Paul Allen - đồng sáng lập viên của Microsoft - là những người nổi bật nhất trong số học sinh này. Gates dùng thời gian nghỉ hè năm 1972 để trở thành cậu bé chạy văn thư cho quốc hội. Vốn đã có đôi chút kinh nghiệm trong kinh doanh, Gates tiếp tục thể hiện xu hướng này khi kết hợp với một người bạn - Thomas Eagleton - bỏ tiền ra mua 5.000 huy hiệu vận động tranh cử tổng thống của George S. McGovern, với giá 5 xu/cái, sau khi nghị sĩ này bị loại khỏi danh sách đề cử ứng viên tổng thống của Đảng Dân chủ. Những chiếc huy hiệu này sau đó đã nhanh chóng được nhiều người sưu tầm săn lùng. Gates và bạn của anh đã bán những huy hiệu của mình với giá cao gấp nhiều lần, đôi khi lên tới hơn 25 USD/cái. “Giờ đây khi nhìn lại và suy nghĩ, tôi đã thắc mắc - quái lạ, làm sao mà mình lại đâm ra nghiện cái máy đó như vậy nhỉ? Thật khó hiểu. Thời đó người ta không dùng một đường điện thoại riêng cho chiếc máy nên chúng tôi phải dùng chung đường điện thoại của văn phòng kinh doanh. Vì vậy chúng tôi phải luôn cố tranh giành để được ngồi vào chiếc máy này và thường ở lại cho đến tận trời tối. Trong khi đó, những người bảo vệ luôn tìm cách tống cổ chúng tôi ra ngoài. Cái máy trạm đâu phải là một máy tính, vì vậy chúng tôi phải quay số điện thoại kết nối với một máy tính ở xa. Một máy tính đúng nghĩa thời đó rất đắt, đến mức người ta chỉ có thể thuê giờ sử dụng thôi. Chiếc máy tính GE mà chúng tôi thường kết nối tới có giá 4 triệu USD”. Gates không muốn học những môn mình không thích nhưng ngược lại, với những môn đã thích rồi thì anh có khả năng tự học rất nhanh. Năm 13 tuổi, Gates tự học lập trình vi tính. “Tất nhiên, theo suy nghĩ chung thì thầy giáo sẽ say sưa tìm hiểu những gì liên quan đến máy tính rồi sau đó sẽ dạy lại cho học sinh. Nhưng điều đó đã không xảy ra. Sự việc lại diễn biến theo hướng ngược lại. Có một nhóm học sinh có thể nói là đã tự ý làm thay công việc của các người thầy” - Gates kể. Rồi Gates bị loại khỏi CLB Những lập trình viên Lakeside chỉ vì nhỏ hơn hai tuổi so với Paul Allen và những thành viên khác trong nhóm. Họ cho rằng Gates chưa đủ chín chắn. Nhưng khi thấy CLB không thể làm được việc gì nếu thiếu cậu nên cả nhóm đã mời Gates nhập bọn lại. Gates ra điều kiện. Và cậu trở thành người đứng mũi chịu sào trong các dự án sau này. Khi nhóm lập trình viên của phòng máy tính xài hết khoản tiền lớn để trả cho thời gian họ ngồi sử dụng máy tính tại CLB Các bà mẹ thì thiết bị này phải “lên đường” thôi. Tuy nhiên một bà mẹ đã kịp tạo ra cho nhóm một cơ hội thật khó tin. Trong những năm cuối thập niên 1960, Gates và các thành viên của nhóm lập trình viên Lakeside sử dụng bất kỳ phương tiện nào: xe đạp, xe buýt hoặc đi nhờ xe, để mỗi buổi chiều đi tới văn phòng Công ty Computer Center Corporation (C-Cubed), tại đó, thay phiên nhau, dùng thời gian rảnh của chiếc máy tính Digital Equipment Corporation đời mới, họ truy tìm lỗi lập trình. Cứ 6g chiều mỗi ngày, khi các nhân viên của C-Cubed xếp hàng ra về cũng là lúc ba cậu học sinh trung học bắt đầu đến. “Chúng tôi thường xuyên ở lại làm việc cho đến hết đêm chỉ bởi chúng tôi quá thích được làm việc với các phần mềm. Đó là thời gian vui thú của chúng tôi” - Allen nhớ lại. Gates và những người bạn của mình sau đó đã biên soạn một tập sách hướng dẫn dày 300 trang có tên là The Problem Report Book và nó được các chuyên gia lập trình của C-Cubed sử dụng. Các cậu bé đã nắm lấy cơ hội để lén lút học ngôn ngữ máy tính. “Paul công kênh tôi lên để lục lọi trong các thùng đựng rác và tôi đã nhặt nhạnh những tờ giấy ghi chép lấm lem đầy vết cà phê của các lập trình viên để học về hệ điều hành” - Gates kể. Sự thèm muốn đi đến tận cùng giới hạn của Gates cuối cùng đã khiến cậu bị rắc rối to khi cậu đột nhập một chương trình được bảo vệ. Mật khẩu của người sử dụng là giấy thông hành trình ra cho máy tính cho biết khu vực nào thì người sử dụng được phép vào và khu vực nào thì không. Chỉ vì vui thích, Gates đã vòng vèo tránh được khóa bảo mật này và thâm nhập được hệ thống tài chính kế toán và nhiều thông tin bí mật khác của công ty. Việc làm mạo hiểm của cậu đã làm tê liệt hệ điều hành và sau đó bị phát hiện. Cha mẹ cậu đã bắt cậu phải rời xa máy tính và lần này Gates đã nghe lời. “Trong khoảng thời gian nửa cuối lớp 9 và trọn năm học lớp 10, tôi thề là không đụng đến máy tính nữa. Tôi cố gắng trở thành một cậu bé bình thường và ngoan nhất có thể được”. <First News biên dịch>